HƯỚNG DẪN

“Các bước thành lập Hợp tác xã”

Căn cứ Luật HTX số 23/2012/QH13 được Quốc hội thông qua ngày 20/11/2012, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2013;

Căn cứ Nghị định 193/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013 của Chính Phủ quy định chi tiết một số điều của Luật HTX;

Căn cứ Thông tư 03/2014/TT-BKHĐT ngày 26/5/2014 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn về đăng ký HTX và chế độ báo cáo tình hình hoạt động của HTX;

Để thống nhất việc tổ chức thành lập HTX theo Luật HTX năm 2012 trên địa bàn tỉnh, Liên minh HTX tỉnh hướng dẫn cụ thể các bước tiến hành như sau:

I. Mục đích, yêu cầu

1. Mục đích

Để giúp cho cơ sở, các sáng lập viên có ý tưởng thành lập HTX nắm được trình tự, thủ tục thành lập HTX theo đúng pháp luật và triển khai hoạt động có hiệu quả, đúng theo Luật HTX năm 2012.

2. Yêu cầu

-  Phải coi trọng tính tự nguyện, nhu cầu hợp tác và cam kết sử dụng sản phẩm dịch vụ của HTX và thành viên HTX.

- Đảm bảo công khai, minh bạch, phát huy quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của thành viên và Hợp tác xã.

II. Nội dung, trình tự thành lập hợp tác xã

 1.     Sáng lập viên và điều kiện trở thành sáng lập viên

1.1 Sáng lập viên: là những người có nhu cầu hợp tác, thấy được lợi ích của HTX có ý tưởng khởi xướng, đề xuất, cam kết sáng lập và tham gia thành lập HTX gọi là các sáng lập viên. Sáng lập viên có thể là cá nhân, hộ gia đình hay pháp nhân, cần có từ 3 người trở lên.

1.2 Điều kiện trở thành sáng lập viên: là những người có hiểu biết về Luật HTX, có năng lực, uy tín, nhiệt tình và am hiểu về lĩnh vực sản xuất kinh doanh, dịch vụ mà HTX dự định hoạt động, có khả năng đề xướng các chương trình và lập kế hoạch hoạt động của HTX.

Các sáng lập viên phải cùng nhau xác định rõ mục tiêu của HTX cũng như chiến lược phát triển của HTX trong tương lai. Các mục tiêu phải rõ ràng, cụ thể, có thể đánh giá được và phải khả thi. Từ các mục tiêu này các thành viên sẽ xác định các hoạt động của HTX.

2. Trình tự thành lập hợp tác xã

Để thành lập và đưa HTX vào hoạt động theo Luật HTX năm 2012, các sáng lập viên phải thực hiện qua các bước sau:

Bước 1: Thực hiện nghiên cứu tính khả thi

Trên cơ sở ý tưởng và kế hoạch thành lập HTX, sáng lập viên phải thực hiện nghiên cứu tính khả thi của việc thành lập HTX. Thông qua nghiên cứu tính khả thi để tìm hiểu liệu HTX có cơ hội tồn tại và phát triển lâu dài. Nội dung nghiên cứu đánh giá về các vấn đề: Thực trạng môi trường sản xuất kinh doanh trong và ngoài địa phương, nơi HTX dự định thành lập, nhu cầu hợp tác của các thành viên, khả năng đáp ứng nhu cầu dịch vụ của HTX... Cơ sở pháp lý của việc đánh giá tính hợp lý của mô hình HTX dự định thành lập là Luật HTX năm 2012 và các văn bản hướng dẫn có liên quan. Nếu việc nghiên cứu đánh giá đảm bảo tính phù hợp và khả thi thì các sáng lập viên sẽ thực hiện các bước tiếp theo.

Bước 2: Xây dựng phương án sản xuất kinh doanh và kế hoạch hoạt động

Phương án sản xuất kinh doanh và kế hoạch hoạt động do các sáng lập viên xây dựng cần có các nội dung sau:

- Thông tin chung về HTX.

- Phân tích thị trường và lựa chọn ngành nghề sản xuất, kinh doanh, dịch vụ của HTX có khả năng thực hiện được.

- Giới thiệu về sản phẩm dịch vụ và mục tiêu của sản xuất kinh doanh sản phẩm dịch vụ.

- Kế hoạch sản xuất kinh doanh dịch vụ và kế hoạch tài chính của HTX. Đối với mỗi ngành nghề sản xuất kinh doanh dịch vụ cần đánh giá và xây dựng được các chỉ tiêu về thu, chi tài chính và mức thu nhập đạt được; Xác định nhu cầu vốn cần đầu tư cho sản xuất kinh doanh dịch vụ; Cân đối sử dụng vốn trong các hoạt động này.

- Mô tả cách thức huy động vốn và sử dụng vốn trong hoạt động sản xuất kinh doanh của HTX, các biện pháp nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra.

- Phân tích hiệu quả kinh tế, xã hội của phương án đối với kinh tế hợp tác xã và kinh tế của hộ thành viên.

- Dự kiến hướng phát triển của HTX trong các năm tới.

Bước 3: Báo cáo với UBND xã nơi dự kiến đặt trụ sở chính

Sáng lập viên phải báo cáo bằng văn bản với UBND cấp xã (nơi HTX dự kiến đặt trụ sở chính) các vấn đề sau:

- Ý tưởng thành lập HTX, nơi dự kiến đặt trụ sở chính.

- Phương án sản xuất kinh doanh và kế hoạch hoạt động của HTX.

- Số lượng hộ gia đình, cá nhân và pháp nhân có nguyện vọng tham gia vào HTX.

- Dự kiến thời gian tổ chức hội nghị thành lập HTX.

Ngay sau khi thông báo cho UBND cấp xã, các sáng lập viên có thể tiến hành các khâu chuẩn bị cần thiết khác để thành lập HTX (tuyên truyền vận động, dự thảo xây dựng điều lệ,...).

Bước 4: Tiến hành các hoạt động tuyên truyền, vận động

Để khuyến khích cá nhân, hộ gia đình và các pháp nhân tham gia vào HTX, các sáng lập viên tổ chức thực hiện việc tuyên truyền, vận động bằng nhiều hình thức (vận động trực tiếp, tờ rơi, thông báo,…) trong đó tập trung vào các vấn đề sau:

+ Lợi ích của việc tham gia vào HTX.

+ Sự cần thiết phải thành lập HTX.

+ Giới thiệu đề án thành lập HTX, phương án sản xuất kinh doanh, kế hoạch hoạt động của HTX.

+ Giải thích các nguyên tắc, giá trị của HTX, quyền lợi và nghĩa vụ của thành viên khi tham gia vào HTX.

+ Nội dung của Luật HTX năm 2012 và các văn bản hướng dẫn có liên quan.

+ Các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế tập thể.

+ Hướng dẫn các thành viên trong cộng đồng tự nguyện viết đơn gửi sáng lập viên xin gia nhập HTX.

Bước 5: Xây dựng dự thảo Điều lệ HTX

Dự thảo điều lệ của HTX phải căn cứ vào điều 21 của Luật HTX năm 2012 (gồm 20 khoản) và tình hình cụ thể của từng HTX. Điều lệ HTX xây dựng thành 05 chương.

Chương 1: Tên địa chỉ, ngành nghề sản xuất kinh doanh của HTX (từ khoản 1-3)

Chương 2: Thành viên HTX (từ khoản 4 -6)

Chương 3: Tổ chức và quản lý HTX (từ khoản 7-9)

Chương 4: Tài sản, tài chính của HTX (từ khoản 10-17)

Chương 5: Điều khoản thi hành (từ khoản 18-20)

Bước 6: Chuẩn bị và tiến hành tổ chức hội nghị thành lập HTX

Hội nghị thành lập HTX do sáng lập viên tổ chức, bao gồm các công việc:

1. Công tác chuẩn bị hội nghị thành lập

Sáng lập viên chuẩn bị đầy đủ các tài liệu sau: Dự thảo phương án sản xuất kinh doanh, dịch vụ của HTX; Dự thảo điều lệ HTX; Danh sách thành viên; Danh sách đại biểu tham dự hội nghị thành lập; Chương trình hội nghị thành lập; Địa điểm và thời gian tổ chức hội nghị; Dự thảo nghị quyết, Giấy mời thành viên dự hội nghị.

Báo cáo với UBND cấp xã về kết quả đã triển khai để đi đến hội nghị thành lập HTX.

2. Tổ chức hội nghị

a. Gửi giấy mời tới các thành viên và khách mời, kèm theo giấy mời là chương trình đại hội và các tài liệu báo cáo liên quan phải gửi cho các thành viên trước khi hội nghị diễn ra ít nhất 05 ngày.

b. Tổ chức hội nghị theo chương trình đã xây dựng

Tại hội nghị thảo luận và thống nhất về dự thảo điều lệ, phương án sản xuất kinh doanh của HTX; Quyền, quyền lợi và nghĩa vụ của thành viên khi tham gia vào HTX và dự kiến danh sách các thành viên.

Những người tán thành Điều lệ HTX và đủ điều kiện tham gia vào HTX theo quy định tại Điều 13 Luật HTX 2012 thì trở thành thành viên HTX. Số lượng thành viên HTX tối thiểu phải từ 07 thành viên trở lên.

Sau khi thông qua Điều lệ và danh sách các thành viên, các thành viên tiếp tục thảo luận và biểu quyết theo đa số các vấn đề sau:

- Phương án sản xuất, kinh doanh.

- Bầu hội đồng quản trị, chủ tịch hội đồng quản trị, số lượng thành viên trong Hội đồng quản trị do điều lệ của HTX quy định, nhưng phải đảm bảo từ 03 người trở lên.

- Bầu ban kiểm soát, trưởng ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên; HTX có 30 thành viên trở xuống thì bầu 01 kiểm soát viên; HTX có từ 30 thành viên trở lên thì bầu ban kiểm soát. Số lượng thành viên ban kiểm soát do đại hội thành viên quyết định, nhưng tối thiểu phải có 02 người trở lên.

- Các nội dung khác có liên quan đến việc tổ chức và hoạt động của HTX

Bước 7: Đăng ký HTX

 a.     Cơ quan đăng ký HTX

Sau Hội nghị thành lập HTX, hội đồng quản trị lập 02 bộ hồ sơ Đại hội thành viên HTX: 01 bộ chuyển tới phòng tài chính-kế hoạch cấp huyện, để xin cấp giấy đăng ký HTX; 01 bộ chuyển tới phòng quản lý chuyên ngành thuộc UBND cấp huyện (nông nghiệp và PTNT hoặc phòng kinh tế….) để theo dõi, tổng hợp báo cáo UBND huyện.

 b.     Hồ sơ đăng ký HTX bao gồm:

- Giấy đề nghị đăng ký HTX (kèm theo mẫu phụ lục 1).

- Điều lệ HTX (kèm theo mẫu phụ lục 2).

- Phương án sản xuất kinh doanh, dịch vụ (kèm theo mẫu phụ lục 3).

- Danh sách thành viên HTX, Hội đồng quản trị, ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên (kèm theo mẫu phụ lục 4, 5).

- Nghị quyết Đại hội thành lập HTX.

 Bước 8: Tổ chức triển khai hoạt động của HTX

Hợp tác xã có tư cách pháp nhân và có quyền hoạt động kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký HTX.

Trên đây là trình tự, thủ tục hướng dẫn các bước thành lập HTX theo Luật HTX năm 2012. Trong quá trình triển khai, thực hiện có gì khó khăn, vướng mắc phản ánh về Liên minh HTX tỉnh Trà Vinh qua số điện thoại 02943 853 439.

Tải các phụ lục: Tại đây